Hét pronkstuk in de kerk van St-Joris is het gepolychromeerd Sint-Jorisbeeldje uit de 15e eeuw. Het ruiterbeeldje is ongetwijfeld één van de kostbaarste kunstschatten van Sint-Joris. Gesneden uit hout en met nog herkenbare sporen van beschildering, stelt het 92 centimeter hoge beeldje de heilige Sint-Joris voor die met zijn lans de draak doodt.
Het beeldje dateert uit de Bourgondische tijd, toen Philips de Schone de plak zwaaide over Vlaanderen. Naar het gebruik van die tijd werd de patroonheilige uitgebeeld met de trekken van Philips de Schone, Habsburgse vorst en graaf van Vlaanderen van eind de 15de tot begin de 16de eeuw.
Het staat vast dat het beeldje een schenking was van Jan de Baenst, die in 1509 burgemeester van Brugge zou worden. Waarschijnlijk werd het Sint-Jorisbeeld omstreeks 1500 speciaal voor de voormalige Sint-Joriskerk van Sint-Joris-ten-Distel gemaakt. Momenteel ontbreekt echter elke informatie over de uitvoerder, de opdrachtgever en de context.
Beeldje gestolen
Het beeldje reisde al de wereld rond voor prestigieuze tentoonstellingen en werd in augustus 2001 gestolen. De verslagenheid om de diefstal van het uiterst waardevolle houten beeld was groot. In tegenstelling tot wat gevreesd werd, vluchtten de dieven met het beeldje niet naar de Verenigde Staten, waar het nagenoeg onvindbaar zou worden, maar probeerden ze het onmiddellijk in Parijs te verzilveren. Een oplettende antiquair, aan wie het Sint-Jorisbeeld voor 4 miljoen frank te koop werd aangeboden, tipte de Parijse politie. Die nam het beeldje in beslag. De mannen die het te koop aanboden, werden bij hun terugkeer in Brussel bij de kraag gevat door de federale politie. Het beeldje wachtte in september 2001 in het politiekantoor van Parijs op zijn terugkeer naar zijn thuishaven. Maar het beeldje had wel schade geleden door de diefstal. Daarom werd het beeldje eerst gerestaureerd. Eind augustus 2002 werd het, na enkele restauraties, in alle geheim vanuit Brugge terug naar de kerk gebracht. Het beeldje werd, verzegeld en beveiligd achter glas, weggeborgen in zijn nis aan het zijaltaar.
Onderzoek in het KIK
In maart 2019 verhuisde het Sint-Jorisbeeld voor enkele maanden naar het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) te Brussel http://www.kik.be . Om meer te weten te komen over het bijzondere Sint-Jorisbeeld buigen specialisten zich momenteel over de stijl, geschiedenis, de constructie en de polychromie.
Een kopie naar het St-Jorisbeeld?
Het onderzoeksproject in het KIK heeft speciale aandacht voor een vrijwel identiek beeld van Filips de Schone als Sint-Joris te paard, in het Gruuthusemuseum van Brugge. De relatie tussen beide ruiterbeelden en de context waarin deze tot stand kwamen, verschaft inzicht op de functie van gebeeldhouwde vorstenportretten en werpt tevens licht op de geschiedenis van Sint-Joris-ten-Distel. De combinatie tussen geschiedenis, kunstwetenschap en exacte wetenschappen zal hopelijk een antwoord bieden op de talrijke vragen.
De studie resulteert daarnaast in een voorstel tot een duurzaam behoud en een grotere valorisatie van het waardevolle Sint-Jorisbeeld uit Sint-Joris-ten-Distel.
Het onderzoeksproject wordt gefinancierd door het Fonds Jean-Jacques Comhaire (een fonds binnen de Koning Boudewijnstichting) en ondersteund door de Kerkfabriek van Sint-Joris en de gemeente Beernem.
