'Street art'-project in Beernem?

"Een werkgroepje street art met enkele enthousiaste inwoners is een tof street art-project aan het opzetten.", aldus schepen van cultuur Patricia Waerniers. De vraag van raadslid Roos Lambrecht (Groen!) op de gemeenteraad, nl. om kunstenaars de kans te geven om hun werk te exposeren op de lege aanplakzuilen, wordt ook aan deze werkgroep meegegeven. Op de foto (van links naar rechts): raadslid Roos Lambrecht, schepen van jeugd Ruben Strobbe en schepen van cultuur Patricia Waerniers.

Komt er binnenkort een street art project in Beernem?

Als het van gemeenteraadslid Roos Lambrecht (Groen!) en schepen van cultuur Patricia Waerniers (CD&V) afhangt komt zo’n kunstzinnig initiatief er zeker en vast. In december is vanuit enthousiaste inwoners al een werkgroepje street art opgestart. De tijd lijkt dus rijp om iets dergelijks te realiseren.

Raadslid Roos Lambrecht gaf in de gemeenteraad van 28 januari de suggestie om aan kunstenaars de kans te geven om op de -momenteel door corona- lege aanplakzuilen hun werk te tonen aan de bevolking. Een mooi ‘street art’ idee dat we in die werkgroep zeker en vast zullen bespreken.

"Een klein tipje van de sluier... De eerste ideeën van de werkgroep gaan in de richting van ‘poetry’ (street) art… Ideeën en enthousiastelingen voor de werkgroep zijn zeker nog welkom!", aldus Patricia Waerniers.

Van graffiti naar street art

Graffiti is een verzamelnaam voor afbeeldingen of teksten die op straat of op een andere min of meer openbare plaats met verf(-stift) zijn aangebracht. Het woord ‘graffiti’ betekent letterlijk ‘ingekraste tekeningen’. Het woord komt van het Italiaanse ‘graffiare’, wat ‘schrammen’ betekent. De (spuitbus-)graffiti-beweging startte rond 1960. De eerste tags waren vooral schuilnamen, maar de graffitiboodschappen werden steeds kunstzinniger en werden vooral gebruikt om politieke statements mee te maken.

Graffiti, soms is het pure kunst, maar vaak ook zuiver vandalisme. Bovendien geven ongewenste graffiti en 'tags' een verloederde indruk.

Uit de graffiticultuur is in de jaren ’80 ‘street art’ ontstaan. Street art is een kunstvorm die gerelateerd is aan de graffitibeweging. Het verschil tusen graffiti en street art is dat graffiti meestal gaat om een zgn. ‘name tag’, waarbij het de graffitikunstenaar niet gaat om om welke boodschap het met zich meebrengt (bv. tagging, handtekeningen) of wie dit te zien krijgt.

Ik had het geluk om een aantal prachtige en gekende street art-werken van Banksy te kunnen bewonderen in Bethlehem. Banksy startte als een graffiti-artiest en is nu een gerenommeerde streetartist. Zoals het een dergelijk kunstenaar betaamt is er weinig zekerheid over zijn ware identiteit.

Kunst met de straat als canvas

Bij street art probeert de kunstenaar echter iets te vertellen of iets teweeg te brengen, waarbij zoveel mogelijk mensen het moeten zien. Onder street art vallen diverse illegaal of legaal aangebrachte kunstuitingen aan de openbare weg die niet onder de pure graffiti vallen en evenmin tot de officiële kunst behoren. In deze kunstvorm gebruiken de kunstenaars de straten als hun canvas. Dit kan zich uiten in allerlei soorten van kunst bv. in de vorm van afbeeldingen, stickers, muurschilderingen, sjablonen, geplaatste beelden, mobielen…

Street art-kunstenaars zien hun werk overigens niet als vandalisme. Ze maken het vooral om het straatbeeld op te fleuren, op plekken die bestaan uit grijs en grauw beton. Juist op plekken waar je het niet verwacht, springt de kunst in het oog. Interactie met de omgeving is belangrijk. Een street artist houdt rekening met de plaats van het kunstwerk en het effect ervan op voorbijgangers. Het kwaliteitscriterium voor street art is de originaliteit en de uitdrukkingskracht.

Street art in Beernem

Street art is overal te vinden. Je moet er alleen wel oog voor hebben. Soms zijn de werken groot en opvallend en kun je er niet omheen. Maar ook in kleine hoekjes vind je de mooiste verrassingen.

En jawel, ook in Beernem zien we hier en daar street art opduiken, zowel legale exemplaren als niet-legale.

Legaal aangebrachte street art (links: Zuiddammestraat; rechts Aanwijs Bulskampveld)

De meeste makers van street art werken anoniem en ze verspreiden hun afbeeldingen zonder tekst of signatuur. Het is dus moeilijk te achterhalen wie de kunstenaar zijn…

Illegaal aangebrachte street art (links: Waterstr. aan spoorweg; rechts: begin Waterstr.)

Illegaal aangebrachte street art (links: aanplakzuil Scherpestr.; rechts: begin Legeweg)

Street art in de vorm van een raamgedicht (Bloemendalestraat)

Werkgroep street art

In december 2020 kregen we de vraag vanuit enkele inwoners om na te denken om in de toekomst een street art-project in Beernem op te zetten. Aangezien we voor ons cultuurbeleid heel graag van onderuit werken, hebben we meteen positief geantwoord op deze vraag. In december luisterde ik al een eerste keer naar de mogelijke ideeën, en vervolgens kwam in januari 2021 een werkgroepje street art voor het eerst samen, ditmaal ook in aanwezigheid van het diensthoofd cultuur (Conny Lambert). Er werd gebrainstormd, maar er werden ook al wat eerste afspraken gemaakt.

Bedoeling is dat er ook van de bibliotheek en vanuit de jeugddienst iemand aansluit. Inhoudelijk gaan de ideeën vooral uit in de richting van poetry (street) art. Een volgend overleg gaat door begin februari.

Suggestie van raadslid Roos Lambrecht op de gemeenteraad van 28 januari

Gemeenteraadslid Roos Lambrecht (Groen!) gaf me volgende suggestie op de gemeenteraad van 28 januari.

Roos Lambrecht: “Laat jonge artiesten exposeren op de aanplakzuilen in Beernem. In deze coronatijden ligt ook het culturele leven zo goed als stil. Concerten, fuiven, toneelvoorstellingen, voordrachten, optredens allerhande, enz… , het ligt allemaal op apegapen. Daardoor hebben ook muzikanten, technisch personeel, acteurs en actrices enz. niets meer om handen en wachten ze op betere tijden. Terzelfdertijd hebben ook kunstenaars, fotografen, illustratoren enz. het moeilijker om uit te pakken met hun werk. Vermits er nauwelijks tot geen activiteiten georganiseerd worden, blijven ook de aanplakzuilen leeg. In Brugge heeft men van deze moeilijke situatie toch een opportuniteit kunnen maken. En we denken dat we dit in Beernem ook perfect kunnen toepassen. De cultuurdienst van Beernem kan net zoals die van Brugge een project uitwerken waarbij jonge artiesten (fotografen, illustratoren, schilders, grafisch ontwerpers, …) hun werk kunnen tonen aan een breed publiek via de aanplakzuilen in de gemeente. Op die manier komen artiesten die op dit moment moeilijk aan de bak komen toch op een vlotte manier in de picture en wordt het straatbeeld opgefleurd met creatief werk, een win-winsituatie dus.”

Patricia Waerniers: "Het project in Brugge is inderdaad heel interessant. Het lijkt me wenselijk de suggestie van Roos Lambrecht meteen te koppelen aan de werkgroep street art die aan het opstarten is. De suggestie van Roos is immers een zuiver street art-project! Bovendien is er al een (onbekende) kunstenaar die in Beernem heeft gebruik gemaakt van zo’n lege aanplakzuil. Met andere woorden: deze street art-kunstenaar heeft zijn weg al gevonden naar zo’n zuil.

Ik koppel die 2 zaken dus graag aan elkaar. Aangezien het werkgroepje momenteel nog in een beginnende fase zit, is er nog niks concreet gemaakt. Het ideale moment dus om de suggestie door te geven aan de werkgroep!"