Zwemmen in het Beernemse kanaal?

De Kallemoeietriatlon doet elk jaar de vraag rijzen om ‘zwemmen in het kanaal’ mogelijk te maken, zodat de atleten zich (hier ter plaatse) kunnen voorbereiden. Ook tijdens het mooie weer in het Hemelvaartweekend kreeg ik vragen om in de toekomst -de warme zomer van 2018 in het achterhoofd- het 'zwemmen in het kanaal' te faciliteren. En niet te vergeten: ook in de ‘ambitienota van de Jeugdraad’ is de vraag om te zwemmen in het kanaal aanwezig.
Gemeenteraadslid Vita Van Belleghem (CD&V) bracht op de gemeenteraad van 6 juni 2019 deze wens & vraag onder de aandacht:
"De zomer komt er aan en de jeugd in Beernem zal zich willen verfrissen. Eén van de vragen van de jeugdraad was of er een plaats kan voorzien worden waar jongeren in open water kunnen zwemmen en rondhangen. Is hierover al nagedacht en is ons kanaal hiervoor eventueel geschikt? "
Aangezien zwemmen niet alleen leuk is, maar het ook uitstekend is voor de gezondheid, wil ik als schepen van sport, net als mijn voorganger (huidig burgemeester) Jos Sypré (CD&V), de mogelijkheden hieromtrent verkennen en actie ondernemen! Ook onze schepen van jeugd, Ruben Strobbe (CD&V), zet zijn schouders onder dat dossier, We luisteren immers naar onze jeugd en willen graag aan hun wensen en noden tegemoet komen!
'Zwemmen in het kanaal': lang geleden was dat gebruikelijk en vormde dat geen probleem... Zo zwom mjin grootvader Oscar Waerniers (in de jaren '30) regelmatig in het kanaal in St-Joris. Het lijkt dus misschien allemaal eenvoudig om te organiseren, maar dat is het niet... Hieronder vind je wat meer informatie:
Zwemmen in open water
Om het sportfeest Kallemoeie-triatlon te kunnen organiseren is voor het luik ‘zwemmen in het kanaal’ toestemming nodig van de Vlaamse Waterweg (tot in 2018 noemde dit Waterwegen en Zeekanaal NV). Het is bovendien zo dat de organisatoren van zo'n event via analyse van een watermonster (https://www.eurofins.be/nl/milieu/diensten/water/ ) de waterkwaliteit moeten garanderen aan de deelnemers. Zo kregen de organisatoren van de Kallemoeietriatlon op 6 juni het resultaat binnen: de waterkwaliteit is uitmuntend.
Dit doet ons uiteraard dromen van meer: meer zwemmogelijkheden in het kanaal ! Zeker bepaalde berichten over ‘zwemmen in open water’ uit de buurt (bv. in de Brugse reitjes) doen ook de Beernemnaar fantaseren…
Toch moeten we duidelijk zijn en het enthousiasme wat temperen: initiatieven zoals zwemmen in de Damse Vaart of zwemmen in de Brugse reitjes zijn niet vergelijkbaar met zwemmen in ons kanaal (kanaal Gent-Oostende), dat zeer druk bevaren wordt.
De Vlaamse Waterweg is immers heel duidelijk:
“Conform art. 637 van het Algemeen Politiereglement voor de Scheepvaart op de Binnenwateren (Koninklijk Besluit van 24 september 2006) is zwemmen en duiken in de Vlaamse waterwegen in principe verboden.
De waterwegbeheerders zijn van oordeel dat uit veiligheidsoverwegingen de bevaarbare waterwegen geen geschikte zweminrichting zijn voor het individueel zwemmen. Zwemmen en duiken kan occasioneel wel toegelaten worden in het kader van een vergund evenement zoals een triatlon, een zwemwedstrijd met vinnen e.d. Deze visie i.v.m. het zwemmen in de bevaarbare waterwegen is in overstemming met de bepalingen terzake van het algemeen politiereglement op de binnenwateren (K.B. dd. 24 september 2006). De waterwegbeheerders staan wel open voor de organisatie van allerlei evenementen. Toelating voor het organiseren van een evenement dient steeds voor individuele evenementen te worden aangevraagd bij de betreffende territoriale afdeling van W&Z of bij DS. “
Gevaren….
De bevaarbare waterwegen in Vlaanderen zijn niet ingericht om te zwemmen. Gaan zwemmen in kanalen en bevaarbare waterwegen of duiken van bruggen, sluizen, steigers en kades is niet alleen onverstandig, het is ook nog eens verboden. En voor dat zwemverbod zijn er diverse goede redenen:
De voorbijvarende schepen kunnen voor risicosituaties zorgen. Een zwemmer is vanaf een schip meestal niet of nauwelijks te zien. Schepen hebben een langzamere reactietijd dan auto’s. Schippers kunnen dus niet snel uitwijken of vaart minderen. Zelf zie je ook niet altijd een varend schip door de bouw van een brug of gewoon door onoplettendheid. Vaak krijgen we dan ook de suggestie om de oude kanaalarmen (nl. aan Miserie en de Gevaerts) te gebruiken als zwemzone. Maar uit een overleg (4 april 2019) tussen de gemeente Beernem en de Vlaamse Waterweg afdeling Bovenschelde bleek dat dit voorstel op geen bijval kan rekenen, aangezien er in deze kanaalarmen veel slibvorming is en het daardoor dus niet veilig is.
Schepen gaan ook sneller dan de meeste mensen denken en zwemmers kunnen door de zuigende werking naar een schip worden toegetrokken.
Ook de sluizen en stuwen op de rivieren en kanalen veroorzaken stromingen, die zwemmers voor problemen kunnen stellen.
De oevers zijn niet op zwemmers ingericht, waardoor het lastig kan zijn om op de kade te komen.
Onder water kunnen onzichtbare betonnen constructies aanwezig zijn en op de bodem van het kanaal liggen soms voorwerpen die je kunnen verwonden. Een duik in het soms troebele water kan dan ook ernstige letsels veroorzaken.
Tenslotte kunnen ook de grote verschillen in temperatuur – de bovenlaag van het water is warm en de onderlaag is heel koud – voor onaangename verrassingen zorgen. Verkrampte spieren en de kans op onderkoelingsverschijnselen is dan extra groot.
Zwemmen en duiken op bevaarbare waterwegen wordt dus enkel uitzonderlijk toegelaten in het kader van een vergund evenement zoals een triatlon of een zwemwedstrijd.
